Waarom nepgeld nog steeds in omloop is
Vals geld klinkt misschien als iets uit een tv-serie, maar in 2024 is het in Nederland nog steeds aan de orde. Er doken ruim 24.000 nagemaakte eurobiljetten op, samen goed voor ongeveer 2,6 miljoen euro schade. Het vervelende: krijg jij zo’n briefje in handen, dan draai jij op voor het verlies. De Nederlandsche Bank vergoedt dat niet, hoe zuur het ook voelt. Juist daarom is het slim om te weten hoe je nepbriefjes herkent voordat je ermee bij de kassa staat.
De weg van een nepbiljet
Vervalsingen ontstaan zelden om de hoek. Meestal komen ze via internationale smokkelroutes het land binnen. Af en toe duiken er hier zelfs illegale drukkerijen op die onder het label “filmprops” biljetten maken die verdacht echt ogen. Een deel komt via het dark web terecht bij mensen die denken een koopje te scoren. Uiteindelijk geeft iemand het uit, jij krijgt het als wisselgeld of betaling, en voor je het weet zit jij met de rekening.
Ondernemers als makkelijk doelwit
In drukke winkels, op markten of tijdens festivals gaat contant geld razendsnel van hand tot hand. Eén vals biljet kan dan al een flinke hap uit de dagomzet nemen. Medewerkers vinden het gênant, en ondernemers schamen zich soms, waardoor het incident niet altijd bij de politie wordt gemeld. Dat onderrapporteren helpt criminelen: zonder meldingen is er minder zicht op waar en hoe nepgeld rondgaat.
Waarom vervalsers vaak buiten bereik blijven
De kans dat een vervalser wordt gepakt is kleiner dan je hoopt. Niet omdat er niet wordt gezocht, maar omdat de herkomst van één los biljet moeilijk te herleiden is. Intussen geldt een harde regel: wie het biljet in de portemonnee heeft, is de pineut. De Nederlandsche Bank geeft aan dat vergoeden averechts zou werken; daarmee maak je vervalsen juist aantrekkelijker. Alleen echt geld dat beschadigd is, kan soms worden vergoed. Nep blijft nep.
Zo check je een biljet in een paar seconden
Je hoeft geen specialist te zijn om veel vervalsingen eruit te pikken. Gebruik de drie-stappencheck: kijken, voelen, kantelen. Houd het biljet tegen het licht: zie je een watermerk dat ín het papier lijkt te zitten en niet erop is gedrukt? Mooi. Check tegelijk het veiligheidsdraad: een dun donker lijntje dat door het papier loopt. Voel daarna aan het biljet. Euro’s zijn stevig en hebben reliëfdruk op bijvoorbeeld grote cijfers en letters. Is alles glad en “printerachtig”? Dan klopt er iets niet. Kantel tot slot het biljet: het cijfer linksonder hoort van kleur te veranderen, bijvoorbeeld van smaragdgroen naar blauw. Blijft die kleuromslag uit, dan is het vermoedelijk nep.
Twijfel je? Dit is wat je doet
Heb je een verdacht biljet? Laat het niet verder circuleren; bewust doorgeven is strafbaar. Leg het apart en neem zo snel mogelijk contact op met de politie. Kun je nog achterhalen waar je het vandaan hebt, geef die info dan door—dat helpt bij de opsporing. Zoals Rachel (34), panellid bij Allesvoorvrouwen.nl, zegt: weigeren voelt soms ongemakkelijk, zeker in de drukte, maar je moet je eigen portemonnee beschermen. Dat doet niemand anders voor je.
Geen ver-van-je-bed-show
Iedereen kan ermee te maken krijgen: iets kopen op de rommelmarkt, contant betaald worden voor een klus, of wisselgeld bij het tankstation. Je staat er niet bij stil tot een kassamedewerker zegt dat je biljet verdacht is. Dat is pijnlijk en kost geld. Wees daarom alert, leer de kenmerken van echte biljetten en gebruik je gezonde verstand. Er zijn hulpmiddelen zoals detectiepennen of apparaatjes, maar die zijn niet feilloos.
Voorkomen is beter dan vergoeden
Hoe meer mensen weten waar ze op moeten letten, hoe minder ruimte vervalsers houden. Deel tips met vrienden, collega’s en familie. Vertrouw op je gevoel: oogt een biljet onnatuurlijk glanzend of juist slordig, of voelt het papier “niet goed”? Check het. En vertrouw je het niet, dan mag je weigeren. Nepgeld herkennen is geen hogere wiskunde; met een beetje kennis en oplettendheid voorkom je dure verrassingen. Misschien wel de slimste “investering” die je vandaag doet.
