Moet je de oven echt eerst op temperatuur brengen voordat je gaat koken? In veel kookboeken en handleidingen staat dat je dat moet doen. Toch kan voorverwarmen onnodig veel energie kosten. Hieronder lees je waarom dat advies bestaat en wanneer je het gerust mag laten.
Waarom wordt voorverwarmen zo vaak genoemd? Recepten geven meestal een nauwkeurige baktijd. Die klopt alleen als je oven al op de juiste temperatuur zit. Omdat elke oven anders snel opwarmt, kiezen veel mensen voor zeker: eerst voorverwarmen. Dat zie je ook terug op verpakkingen van diepvriespizza’s en -broodjes; fabrikanten adviseren dit om teleurstellingen en klachten te voorkomen. Tegelijkertijd kun je de warmte van het opwarmen al prima benutten om je eten te garen.
Is voorverwarmen dan wel nodig? Niet altijd. Door de oven niet vooraf op te stoken, kun je tot zo’n 20% energie besparen. Het nadeel is dat je wat vaker moet checken of je gerecht gaar is. Consumentenorganisaties wijzen er bovendien op dat de heteluchtstand zuiniger is dan boven- en onderwarmte: je kunt de ingestelde temperatuur meestal 20 tot 30 °C lager zetten dan in het recept staat. Denk ook na over welk apparaat het handigst is. Een stuk vlees onder de 1,5 kilo kun je vaak beter op het fornuis bereiden; dat verbruikt gemiddeld zo’n vier keer minder energie dan de oven.
Wanneer is voorverwarmen wél slim? Bepaalde deegsoorten moeten in een hete oven starten, anders zakken ze in of worden ze taai en plakkerig. Dat geldt bijvoorbeeld voor soufflés, soezendeeg (zoals voor éclairs) en biscuit.
Tip: verwarm je de oven toch voor, laat ‘m dan leeg. Extra bakplaten die je niet gebruikt houden warmte vast en kosten onnodige energie.
Wanneer kun je voorverwarmen overslaan? Bij veel cakes, ovenschotels en brood kun je het gerecht al in de oven zetten terwijl die nog opwarmt. Voor gistbrood is dat zelfs prettig: de langzaam oplopende temperatuur geeft de gist een zetje, waardoor je brood mooi luchtig wordt.
