Veel mensen kijken met een gevoel van nostalgie terug op de tijd van de Nederlandse gulden, een periode waarin alles betaalsbaarder leek dan nu met de euro. Die perceptie wordt deels beïnvloed door inflatie, maar ook door de verschillen in koopkracht en prijsstructuren tussen die twee munteenheden. Hier volgen een paar voorbeelden die het verschil in prijzen tussen de gulden en de euro-tijd verduidelijken, en welke impact dat had op het dagelijks leven.
Boodschappen en voedselprijzen
Een opvallend verschil is wat je betaalt voor boodschappen en levensmiddelen. In de jaren ’80 en ’90 waren dingen zoals brood, melk en eieren stukken goedkoper. Zo kostte een liter melk in 1980 ongeveer 70 cent in guldens, wat zich vertaalt naar zo’n €0,32. Tegenwoordig leg je voor een liter melk makkelijk €1,20 neer, bijna vier keer het bedrag uit de tijd van de gulden.
Ook een normaal brood is flink duurder geworden. Destijds betaalde je gemiddeld 2 gulden, wat gelijkstaat aan ongeveer €0,90. Nu kost eenzelfde soort brood tussen de €2 en €3, afhankelijk van waar je het koopt. Je merkt duidelijk dat voor basisproducten de prijzen flink zijn gestegen na de introductie van de euro in 2002.
Brandstofkosten
Net als andere uitgavenlagen ook de kosten voor brandstof veel lager tijdens de gulden-periode. In de jaren ’90 betaalde je voor een liter benzine ongeveer 1,30 gulden, wat ongeveer €0,60 waard is. De huidige prijs voor benzine komt uit rond €1,80 per liter, wat betekent dat autorijden een stuk duurder is geworden. Daardoor waren dingen als naar werk rijden of op vakantie gaan relatief goedkoper en makkelijker toegankelijk voor veel gezinnen.
Huur- en huizenmarkt
Naast dagelijkse kosten was ook huisvesting voordeliger. In de jaren ’80 en ’90 kon je een woning kopen voor bedragen die nu bijna onvoorstelbaar zijn. Een gemiddeld rijtjeshuis kostte toen ongeveer 150.000 gulden, omgerekend zo’n €68.000. Vandaag de dag ligt zo’n huis ver boven de €300.000, wat aantoont hoe de woningmarkt stijgt en het voor starters lastiger maakt om een huis te bemachtigen.
De huurprijzen waren destijds ook veel vriendelijker. Een huurwoning kostte gemiddeld zo’n 500 gulden per maand, wat vandaag rond de €225 zou zijn. Tegenwoordig betaal je voor soortgelijke huurhuizen tussen de €750 en €1.200, afhankelijk van de locatie.
Horeca en entertainment
Uit eten gaan en vermaak waren in de gulden-tijd aanzienlijk betaalbaarder. Voor een kop koffie op het terras betaalde je vaak niet meer dan 1,50 gulden, of rond de €0,68. Tegenwoordig betaal je voor dezelfde koffie al snel €2,50 tot €3,00. Een bioscoopkaartje kostte in de jaren ’90 tussen de 5 en 10 gulden, wat neerkomt op ongeveer €2,30 tot €4,50, terwijl je nu gemiddeld €10 tot €12 moet betalen.
Vervolg en conclusie
De overschakeling van de gulden naar de euro heeft dus geleid tot een merkbare toename in de levensonderhoudskosten, hoewel een deel van die stijging ook te maken heeft met inflatie en andere economische factoren. Voor veel Nederlanders blijft de periode van de gulden een tijd waarin dingen betaalbaarder voelden, en dagelijkse uitgaven minder druk legden op het budget van het huishouden. Het verschil in koopkracht tussen de gulden en de euro speelt hierbij een grote rol, en verklaart waarom velen met een zekere nostalgie terugkijken op de tijd vóór de euro.
