Kijk je naar hoe een huishouden in de jaren zestig en zeventig draaide, dan voelt dat bijna als een andere wereld. Het waren vooral vrouwen die thuis alles regelden. Hun dagen bestonden uit de was met de hand doen, sjouwen met zware strijkijzers en koken op ouderwetse gaspitten. De techniek van toen kon simpelweg niet tippen aan wat we nu in de kast hebben staan. Poetsen en andere klussen kostten veel tijd en energie. Dankzij slimme innovaties en de automatisering van apparaten is schoonmaken tegenwoordig een stuk lichter en sneller, iets wat ons dagelijks leven compleet heeft veranderd.
Een waterbak die hoog boven je hoofd hing, met water dat bijna geheimzinnig leek te stromen. Als je behoefte had aan een frisse spoelbeurt, ging er als het ware een gordijn open en kwam er een verborgen kracht vrij. Een diepe zucht vulde de ruimte, alsof alles even opnieuw begon. Nu staat zo’n relikwie vaak ongezien te verstoffen, maar het draagt nog steeds de echo’s van vroeger met zich mee—een stille getuige van het alledaagse en het verborgen.
Vernieuwing met karakter
De stortbak was in oudere wc’s onmisbaar: een watervoorraad die je gebruikte om door te trekken. Meestal hing hij boven de pot, vulde hij zich via de leiding en liet hij water los zodra je het mechanisme bediende. Het herkenbare klokkende bijvulgeluid hoorde je in talloze huizen. In sommige huishoudens ving zo’n bak zelfs regenwater op voor hergebruik bij klusjes in huis—een vroege vorm van zuinig en duurzaam watergebruik.
- Opslagtank: De stortbak hield water op voorraad voor het doorspoelen; je activeerde de spoeling met een hendel of knop.
- Spoelen op zwaartekracht: De meeste systemen werkten doordat water vanuit het reservoir naar de pot stortte en de inhoud meenam.
- Ontwerpvariaties: Er waren uiteenlopende vormen en materialen, zoals keramiek, porselein en gietijzer; sommige modellen waren versierd met patronen of reliëf.
- Regenwater opnieuw gebruiken: In bepaalde huizen ving de bak regenwater op om het toilet mee te spoelen, wat water bespaarde en de duurzaamheid ten goede kwam.
- Doorontwikkeling met moderne techniek: Met de opkomst van efficiënte, waterbesparende spoelsystemen maakten klassieke stortbakken geleidelijk plaats voor toiletten met geïntegreerde mechanismen.
