Europese gasreserves in de knel
Europa staat voor een flinke uitdaging: de gasbuffers weer op niveau krijgen voordat de kou terugkomt. Na de winter staat de opslag gemiddeld rond twee derde. Of we zonder gedoe de volgende winter doorkomen, hangt sterk af van wat er in de komende maanden gebeurt.
Waarom het vullen achterloopt
In veel Europese landen draait verwarming en stroomopwekking nog altijd grotendeels op gas. Normaal vul je in de warmere maanden de voorraden aan, zodat je in de winter genoeg hebt. Dit jaar is dat lastiger. De winter was strenger dan verwacht, waardoor er meer gas is verstookt. Tegelijk is de instroom uit Rusland fors afgenomen, zeker sinds de route via Oekraïne in januari is stilgevallen. Daardoor zijn de opslagpeilen sneller gedaald dan voorzien.
Zo werkt het meestal – en waarom dat nu wringt
In normale jaren maken handelaren de opslagen vol. Zomers is gas doorgaans goedkoper: je koopt in, slaat op en verkoopt in de winter tegen hogere prijzen. Dat houdt de markt in balans en zorgt voor soepel aangevulde voorraden. Dit jaar hapert dat systeem. De kosten en risico’s zijn opgelopen en de prijscurves zitten handelaren dwars.
Vreemde prijsprikkels op de markt
De prijscurve doet ongewoon aan: de zomer is relatief duur, terwijl contracten voor de komende winter lager liggen. Daardoor loont het minder om nu groot in te kopen en in opslag te zetten. Gevolg: twijfel of er straks genoeg in de tanks zit. Blijven prijzen hoog, dan kan de vraag afkoelen, wat riskant is als de winter alsnog streng uitpakt. Zakken prijzen juist te ver weg, dan worden andere regio’s aantrekkelijker en kan Europa LNG-ladingen mislopen.
Geopolitiek drukt zwaar
De oorlog in Oekraïne blijft als een deken over de gasmarkt liggen. Russische pijpleveringen zijn al sterk teruggeschroefd en het vertrouwen in stabiele aanvoer heeft een deuk opgelopen. Oekraïne heeft bovendien zelf extra gas nodig doordat delen van de energie-infrastructuur zijn beschadigd. Dat vergroot de druk op een toch al krappe markt en voedt de onzekerheid richting de winter.
LNG als reddingslijn, met kanttekeningen
Vloeibaar aardgas (LNG) is de laatste jaren hét alternatief voor Europa geworden. Schepen uit onder meer de VS en Qatar kunnen snel extra volumes brengen. Maar LNG volgt de wereldprijs: wie het meeste biedt, krijgt de lading. Rond 40 euro per megawattuur is net genoeg om schepen deze kant op te trekken; duikt de prijs daaronder, dan winnen bijvoorbeeld Aziatische kopers terrein. Kortom: LNG helpt, maar biedt geen harde garantie wanneer iedereen tegelijk wil inkopen.
Helpt mild weer?
Zeker, zachte temperaturen helpen. Minder verwarmingsvraag betekent dat je rustiger kunt bijvullen zonder dat de prijs meteen uitschiet. De EU kan ook kijken naar wat flexibelere opslagregels, zodat landen meer tijd krijgen om de buffers op te krikken. Tegelijk ligt er een duidelijke target: tegen 1 november moeten de Europese opslagen gemiddeld op 90 procent staan. Of dat lukt, hangt af van prijzen, aanvoer en de geopolitieke situatie.
Wat staat er de komende maanden op het spel?
Veel. Blijven prijzen beheersbaar en meert er genoeg LNG aan, dan gaat Europa redelijk voorbereid de winter in. Maar als de Russische aanvoer verder terugvalt, LNG naar andere markten wegvloeit of de vraag vanuit Oekraïne stijgt, kan het beeld snel omslaan. De komende maanden zijn dus cruciaal voor de energiezekerheid.
Wat betekent dit voor jou?
Onzekerheid leidt vaak tot hogere kosten. Komen de voorraden niet vlot genoeg op peil, dan kunnen gas- en stroomprijzen verder oplopen. Huishoudens met een cv-ketel merken dat direct in de maandlasten. Bedrijven die gas nodig hebben voor hun productie krijgen te maken met hogere kosten, wat uiteindelijk kan doorwerken in consumentenprijzen.
De kern
Europa balanceert deze zomer op een smalle rand. Genoeg en betaalbaar gas tegen november vraagt om stabiele prijzen, voldoende LNG, mild weer en een beetje geopolitieke wind in de rug. Valt dat op z’n plek, dan komen we de winter zonder grote haperingen door. Gaat het op één of meer punten mis, dan blijft het spannend—voor de markt én voor je energierekening.
