Maand na maand de eindjes aan elkaar knopen
Praat je met Anita, dan merk je vooral hoe moe en gefrustreerd ze is. Ze is alleenstaande moeder en leeft van de bijstand, een bedrag dat volgens haar simpelweg te mager is om normaal rond te komen. Laat staan dat er ruimte is om af en toe iets leuks met de kinderen te doen. “Aan het eind van de maand blijft er niks over,” zegt ze terwijl ze haar boodschappenlijst voor de derde keer doorneemt. “Je blijft schipperen: wat kan net wel en wat moet weer wachten?”
Overleven in plaats van echt leven
Van buiten lijkt het misschien comfortabel met een uitkering, zegt Anita, maar in werkelijkheid voelt het als elke dag overleven. Elke euro wordt drie keer gewogen. Huur en vaste lasten slokken bijna alles op, en wat overblijft is te weinig voor extra’s. “Een uitje, bios, zwembad? Klinkt klein, maar vaak geen optie.”
Het doet haar pijn om de kinderen zo vaak teleur te moeten stellen. Als ze willen meedoen met wat hun vriendjes doen, moet ze te vaak “nee” verkopen. “Als ouder voel je je zó machteloos. Je gunt je kinderen gewoon kind-zijn, zonder al die geldzorgen.”
Onverwachte kosten die alles in de war schoppen
Net wanneer je denkt wat te kunnen sparen, begeeft er weer iets het. “Laatst gaf de wasmachine het op,” zucht ze. “Dan ligt je hele planning overhoop. Geen buffer, nul speelruimte.” Juist die onverwachte klappers houden haar wakker: een koelkast die uitvalt, schoolspullen die vervangen moeten worden, een rekening van de tandarts. Het potje is er gewoon niet.
Alles wordt duurder, de uitkering niet
Overal merk je het: boodschappen worden duurder, de energierekening schiet omhoog en zelfs een simpel busritje tikt aan. “De prijzen gaan er vandoor, terwijl de uitkering stil blijft staan,” zegt Anita. “Je moet rondkomen van een bedrag dat nauwelijks levensvatbaar is. Genieten? Dat woord verdwijnt gewoon uit je woordenboek.”
Je buitengesloten voelen
Misschien nog het pijnlijkst: dat knagende idee dat jij en je kids niet mee kunnen doen. Anita wil gelijke kansen voor haar kinderen, maar dat lukt lang niet altijd. “Soms voelt het alsof je faalt als ouder,” bekent ze. “Ik trek alles uit de kast, maar ik kan niet bieden wat ze verdienen. Dat steekt.”
Vastlopen in het systeem
Werk zou de uitweg moeten zijn, maar daar loopt ze juist klem. “Een beetje bijverdienen? Meteen gekort worden. En de regels zijn zo ingewikkeld dat je bang bent om een fout te maken.” Het voelt als een vicieuze cirkel: je probeert vooruit te komen, maar elke stap kost je ergens anders geld of zekerheid. “Die gedachte dat je nooit echt doorbreekt, sloopt je.”
Lotgenoten vinden en samen je stem laten horen
Om niet kopje-onder te gaan, zoekt Anita anderen op die hetzelfde meemaken. In fora en Facebookgroepen vindt ze herkenning. “Ik ben zéker niet de enige,” zegt ze. Samen met andere moeders pleit ze voor een hogere uitkering en wat meer lucht. “We vragen geen luxe; we willen gewoon af en toe iets leuks met de kinderen kunnen doen zonder direct stress.”
Het gaat om meer dan geld: waardigheid en kansen
Voor Anita is het niet alleen een cijfertje op papier. Ze wil een systeem dat je helpt om uit armoede te komen, niet eentje dat je erin vasthoudt. “Het draait om waardigheid,” zegt ze. “Dat je mee kunt doen, iets kunt bijdragen en je kids uitzicht kunt geven.”
Een boodschap aan de politiek
Er wordt volgens Anita veel gepraat over het aanpakken van armoede, maar in haar dagelijks leven merkt ze er bar weinig van. “Kom luisteren naar de mensen die dit elke dag ervaren. Niet alleen rapporten doorspitten, maar echt aan tafel met de betrokkenen.” Ze hoopt op snelle verandering, voor haar gezin en al die anderen die in dezelfde realiteit vastzitten.
Haar wens is helder: een eerlijkere uitkering, minder straf op bijverdienen en meer steun waardoor werken loont. “Ieder mens verdient wat geluk,” zegt ze zacht. “Ik wil mijn kinderen laten zien dat er meer is dan overleven. Daar is beleid voor nodig dat ons helpt in plaats van afremt. Tot die tijd blijf ik me uitspreken.”