Je hoort het vaak: Nederland behoort tot de rijkste landen. De economie loopt, de statistieken zien er strak uit en het sociale vangnet staat. Maar aan de keukentafel van Johan voelt dat verhaal heel ver weg.
Johan is 82, met pensioen en woont alleen. Hij redt zich prima, maar op die leeftijd kruipt de kou sneller in je lijf. Toch gaat zijn thermostaat zelden boven de 18 graden. Niet omdat hij dat fijn vindt, maar omdat hij het financieel niet aandurft.
Een graad erbij voelt als een waagstuk
“Vroeger draaide ik hem gedachteloos naar 20,” zegt Johan. “Nu check ik eerst de meter.”
De energienota bezorgt hem voortdurend stress. Elke extra graad voelt als een sprong in het diepe. Red ik het deze maand? Wat als de winter streng wordt? Wat als de tarieven weer omhoog schieten?
Dan trekt hij liever een extra trui aan dan dat hij achteraf spijt krijgt.
Met pensioen in een duur land
Johan krijgt AOW en een bescheiden aanvullend pensioen. Op papier geen armoede. Maar in de praktijk slokken de vaste lasten steeds meer op. Energie, boodschappen, zorg: alles is duurder geworden. Zijn inkomen niet.
Politici praten over koopkracht en compensatie, maar in zijn portemonnee verandert er weinig. De rek is eruit. Eén tegenvaller en het wordt meteen spannend.
Rijk land, maar voor wie?
We pronken graag met onze welvaart. In gemiddelden klopt dat ook. Maar met gemiddelden verwarm je geen huis. En je betaalt er geen energierekening mee.
Veel gepensioneerden vallen tussen wal en schip. Te “rijk” voor structurele hulp, te kwetsbaar om de oplopende kosten makkelijk op te vangen. Ze hebben hun leven lang gewerkt, belasting betaald en bijgedragen. Nu wordt elke euro twee keer omgedraaid.
De onzichtbare keuze voor kou
Wat Johan misschien nog wel het meest frustreert, is dat niemand het ziet. Hij klaagt niet. Hij staat niet te demonstreren. Hij past zich aan. Net als zovelen.
De knop omlaag. Korter douchen. Lampen uit. Alles om grip op de kosten te houden. Het zijn stille keuzes die je niet terugziet in statistieken, maar wel in woonkamers door het hele land.
Ouder worden met zorgen
Ouder worden zou rust moeten geven. Zekerheid. Het idee dat je het voor elkaar hebt. Voor Johan voelt het anders. Hij is niet bang voor de jaren, maar voor de rekening die op de mat valt.
Dat schuurt. In een land zo welvarend zou een 82-jarige niet hoeven twijfelen of hij de kachel aan kan zetten.
Zolang energie duur blijft en inkomens achterblijven, blijft de thermostaat bij Johan op 18 staan. Niet omdat hij dat wil, maar omdat Nederland voor veel gepensioneerden op papier rijk is en in het dagelijks leven gewoon te duur.
