Wetenschappers wijzen de meest tranentrekkende film aller tijden aan
Iedereen heeft zo’n titel waarbij je automatisch een brok in je keel krijgt. Bambi, The Green Mile, of een vergeten juweeltje dat je ooit op een druilerige zondag tegenkwam. Toch komt er volgens onderzoek één duidelijke winnaar bovendrijven als het om de verdrietigste film gaat. Geen Disney-klassieker of hippe tearjerker, maar een sportdrama uit 1979 dat je misschien niet meteen te binnen schiet: The Champ.
Zo kwamen onderzoekers tot die conclusie
Die eretitel is niet zomaar bedacht. In 1988 onderzochten psychologen James Gross en Robert Levenson aan de University of California, Berkeley welke filmfragmenten specifeke emoties oproepen. Ze verzamelden 78 scènes die elk een helder gevoel moesten triggeren en lieten die zien aan zo’n 500 studentenvrijwilligers. De uitkomst was opvallend eensgezind: de eindscène van The Champ liet het verdriet torenhoog uitschieten. De deelnemers vonden het het meest hartverscheurende moment dat ze ooit op een scherm hadden gezien.
Waar The Champ over gaat
The Champ, van regisseur Franco Zeffirelli, volgt Billy Flynn (Jon Voight), een voormalig bokskampioen die zijn leven probeert op te knappen en de band met zijn zoontje T.J. (Ricky Schroder) wil herstellen. Zijn ex, Annie (Faye Dunaway), speelt daarbij ook een belangrijke rol. Je ziet Billy en T.J. balanceren tussen nieuwe kansen en bittere tegenvallers, steeds met de hoop op een echte hereniging. De film is al emotioneel op zichzelf, maar het is vooral het slot dat snoeihard binnenkomt en alles onvergetelijk maakt.
De eindscène waar niemand het droog bij houdt
Aan het eind waagt Billy nog één keer een comeback in de ring. Het kost hem alles; in de kleedkamer bezwijkt hij. T.J. blijft achter bij zijn vader, eerst in ontkenning, daarna in het loodzware besef dat het definitief is. Hij roept, huilt en klampt zich vast, terwijl je voelt hoe zijn wereld instort. Het is rauw en ongepolijst verdriet, gevangen in een paar minuten die eindeloos lijken. Een van de onderzoekers zei later dat hij nog steeds een steek in zijn hart voelt als hij die jongen zo hartverscheurend hoort snikken. Een collega benadrukte dat het thema van onomkeerbaar verlies in die korte scène volledig wordt samengebald.
Waarom die paar minuten zo keihard binnenkomen
Wat The Champ uitzonderlijk maakt, is hoe puur en menselijk het verdriet in beeld komt. Geen overdreven violen die sturen wat je moet voelen, maar een kind dat moet leren leven met het feit dat zijn vader voorgoed weg is. Dat raakt bijna iedereen, ongeacht je achtergrond of leeftijd. Daarom scoorde deze scène in het onderzoek hoger dan andere bekende tranentrekkers, zoals de dood van Bambi’s moeder. Het houdt je een spiegel voor die je liever ontwijkt, maar die je ongenadig treft wanneer je er toch in kijkt. Precies om die reden duikt The Champ vaak op in emotieonderzoek: het werkt, keer op keer.
Andere films waarbij je gegarandeerd moet slikken
Dat The Champ bovenaan staat, betekent niet dat andere films je niet kunnen breken. The Green Mile doet dat bijvoorbeeld langzaam maar zeker, met de zachte, onschuldige John Coffey die zijn noodlot tegemoet gaat. The Pianist hakt erin met Adrien Brody als pianist die probeert te overleven in een door oorlog verwoest Warschau. Bambi blijft pijnlijk universeel; vraag het aan iedereen die die ene scène als kind zag. Voor dierenliefhebbers staat Marley & Me vaak bovenaan, omdat afscheid nemen van een trouwe viervoeter zo dicht op je huid zit. Al deze films laten zien hoe cinema diepe emoties kan losmaken. Toch liet het onderzoek zien dat geen enkele scène zo consequent en bij zo’n breed publiek raakte als die van The Champ.
De verrassende nummer één
Dat een boksthriller uit de jaren zeventig die titel binnenhaalt, voelt misschien niet logisch. Maar juist de eenvoud en menselijkheid van The Champ maken het verschil. Je hoeft de rest van de film niet te kennen om die laatste scène te begrijpen — en om erdoor gevloerd te worden. Soms raakt niet de grootste tragedie het hardst, maar de meest herkenbare pijn.