Ouders: denk aan je telefoongebruik als je kind erbij is
Je pakt je telefoon voor een minuutje en ineens is er een uur voorbij. Herkenbaar? Deskundigen waarschuwen dat dit soort schermgedrag, zeker wanneer kinderen meekijken, een verkeerd signaal afgeeft. Wat jij ziet als “heel even een appje lezen”, kan voor je kind voelen als: jij bent minder belangrijk dan mijn telefoon.
Wat is phubbing precies?
Phubbing betekent dat je de persoon tegenover je negeert omdat je aandacht bij je smartphone ligt. Het woord is een mix van “phone” en “snubbing” en werd in 2012 gelanceerd tijdens een campagne die mensen hiervoor wilde wakker schudden. Het gaat dus niet om één snelle blik, maar om steeds opnieuw je telefoon voorrang geven boven echt contact.
Hoe kinderen dit oppakken
Volgens psycholoog Mary Alvord, mede-auteur van Conquer Negative Thinking for Teens, ervaren kinderen phubbing vaak als afwijzing. In een interview met Verywell Mind legt ze uit dat een kind snel denkt: blijkbaar ben ik niet belangrijk. Dat knaagt aan hun zelfbeeld. Sommige kinderen trekken zich dan terug, anderen gaan juist harder hun best doen om aandacht te krijgen, soms op manieren die niet helpend zijn. Overcompenseren kan zich uiten in negatief gedrag of overdreven ‘braaf’ zijn—zolang het maar opvalt.
Van een momentje naar een mentale last
Die eerste steek van “ik doe er niet toe” kan bij jonge kinderen uitgroeien tot grotere emotionele problemen. Onderzoek laat zien dat kinderen die zich thuis regelmatig genegeerd voelen, vaker worstelen met angst of somberheid. In een studie in de National Library of Medicine werd gevonden dat wie opgroeide met meer emotionele verwaarlozing, op 18-jarige leeftijd meer depressieve klachten rapporteerde. Tegelijk bleek steun van vrienden een beschermende rol te spelen: jongeren die zich gedragen voelden door hun peers, hadden gemiddeld minder last van die problemen.
Telefoons zijn handig, maar kunnen tussen jullie in komen
We gebruiken onze smartphone voor alles: wekker, agenda, nieuws en sociaal contact. Logisch, maar Alvord benadrukt dat je moet herkennen wanneer je toestel echte verbinding in de weg staat. Het gemak van altijd bereikbaar zijn gaat snel voelen als iets wat móét, zegt ze. Veel ouders willen het huis niet uit zonder telefoon—begrijpelijk—but het wordt een probleem als je daardoor minder aanwezig bent bij je kind. Even kijken kan onbewust een gewoonte worden die juist op belangrijke momenten, wanneer je kind contact zoekt, de overhand krijgt.
Het effect gaat verder dan thuis
Het is niet alleen de band met je kind die hieronder kan lijden. Studies laten zien dat phubbing ook andere relaties schaadt, waaronder romantische. Onderzoek onder leiding van Faruk Caner Yam van de Gaziosmanpaşa Universiteit in Turkije laat zien dat partners die vaak “gephubbed” worden, minder tevreden zijn en hun relatie als minder kwalitatief ervaren. De boodschap: als je tijdens samenzijn steeds met je telefoon bezig bent, daalt de relatievoldoening. Volgens Yam is meer bewustzijn over smartphonegebruik in je momenten samen essentieel om die negatieve impact te beperken.
Even checken is iets anders dan steeds afgeleid zijn
Een korte blik op een melding is niet hetzelfde als je telefoon telkens boven de persoon naast je plaatsen. Dat laatste geeft een harde boodschap: jij bent tweede keuze. Of het nu om je kind, partner of vriend gaat, steeds onderbroken worden door een scherm voelt als afwijzing. Je hoeft je telefoon niet weg te doen, maar kies bewuster wanneer je ‘m pakt. Door vaker echt aanwezig te zijn, laat je zien dat de mensen voor je belangrijker zijn dan wat er op je scherm gebeurt. Dat simpele signaal kan enorm veel doen voor hoe veilig, gezien en verbonden jullie je voelen.
